Jozef (3)

Soera 12:36-41

In het vorige gedeelte was Joesef om onduidelijke redenen in de gevangenis beland, waarmee de Koran toch maar weer aansluit bij Genesis 39, vers 20. Volgens Genesis promoveert Jozef daar tot een verantwoordelijke positie, net als bij Potifar thuis. Na een tijdje komen er twee hovelingen van de koning bij, die in ongenade zijn gevallen. Als zij beiden een bijzondere droom hebben, biedt Jozef aan die te verklaren. In de Koran vinden we van deze gebeurtenissen een zeer korte, maar niet helemaal correcte samenvatting:

36. En met hem kwamen twee jongemannen in de gevangenis. Eén van hen zei: "Ik zag mezelf wijn persen". En de andere zei: "Ik zag mezelf brood op mijn hoofd dragen, waarvan de vogels aten." "Licht ons in over de betekenis, wij weten zeker dat jij een van de weldoeners bent."

De nieuwe gevangenen zijn hier meteen overtuigd van de kwaliteiten van Joesef, die echter nog niet veel indrukwekkends heeft gedaan. Zij vragen aan Joesef om hun dromen uit te leggen. Dit past goed in het beeld van Joesef als supermoslim.

De koranschrijver kan kort zijn in zijn samenvatting van wat uitgebreider in Genesis aan bod komt, maar hij heeft vier verzen de tijd voor een islamitische preek, die Joesef in de mond gelegd wordt:

37. Hij zei: "Jullie zullen het voedsel dat jullie tot nu toe kregen niet meer krijgen, maar ik zal jullie de uitleg geven voordat het jullie overkomt. Dit is wat mijn heer mij heeft verteld. Ik heb besloten de religie niet meer te volgen van een volk dat niet in Allah gelooft; zij zijn ontkenners van het hiernamaals.

38. En ik volg de religie van mijn voorouders Ibrahim en Ishak en Jaqoeb. Het gaat ons niet aan dat wij metgezellen met hem associëren. Op ons en op de mensheid is genade van Allah, maar de meeste mensen bedanken hem daar niet voor.

39. O mijn twee medegevangenen, wat is beter, een veelheid aan heren of Allah, de ene, de opperste?

40.  Wat jullie naast hem aanbidden zijn slechts namen die jullie bedacht hebben, jullie en jullie vaders. Allah heeft hen geen autoriteit gegeven. De bevoegdheid ligt slechts bij Allah. Hij heeft bevolen dat jullie naast hem niets zouden aanbidden. Dit is de ware godsdienst, maar de meeste mensen weten dat niet.

Joesef maakt het in dit verhaal wel heel spannend. Eindelijk krijgen we dan de uitleg van de dromen te horen:

41. O, mijn twee medegevangenen! Wat een van jullie betreft: hij zal zijn heer wijn schenken; wat de ander beteft: hij zal gekruisigd worden, zodat de vogels van zijn hoofd zullen eten. Zo is besloten met betrekking tot wat jullie wilden weten.

De schrijver maakt er hier echt een potje van: kruisigen moest in die tijd nog worden uitgevonden, en in Genesis lezen we dat zijn lichaam weliswaar aan een paal zou worden gehangen, maar dan zonder hoofd. In het Nederlands is daar een passend spreekwoord bij, van toepassing op de koranschrijver: hij had de klok wel horen luiden, maar wist niet waar de klepel hing.