Macht en vrede

Soera 4:90

"Neem ze gevangen en doodt hen waar je ze vindt", zo ging het in het vorige vers, maar verrassend genoeg komt er nu een uitzondering:

90. Behalve als ze mensen bereiken met wie jullie een verbond hebben...

Het zou natuurlijk ook al te gek zijn als moslimsoldaten op het terrein van een ander volk mensen gaan vervolgen. Hoewel? Tussen bevriende naties bestaan er doorgaans uitleveringsverdragen, maar de moslimstaat had die kennelijk niet. Dat zou kunnen betekenen dat de 'verbonden' niet vriendschappelijk waren en eerder het karakter van een wapenstilstandsovereenkomst hadden. En het is natuurlijk niet tactisch om in zo'n gespannen situatie gewapende politie over het terrein van de 'bondgenoot' te laten rennen. Vandaar.

En er is nóg een categorie die (onder voorwaarden) mag blijven leven:

(90) (...) en zij die bij jullie komen met een hart dat hen tegenhoudt jullie te bestrijden of hun eigen volk te bestrijden. Want als het Allah had behaagd, had hij hen macht over jullie gegeven, en zij hadden tegen jullie gestreden. Dus als ze zich van jullie terugtrekken en jullie niet bestrijden en jullie vrede aanbieden, dan is Allah er niet vóór dat jullie tegen hen op oorlogspad gaan.

Dit klinkt wel wat vredelievend. Als de tegenstander zich overgeeft, mag die niet meer worden aangevallen. Maar dat hoeft ook helemaal niet, in de logica van de koranschrijver, want als die tegenstander machtig genoeg was, zou hij wel ten strijde zijn getrokken in plaats van voor vrede te gaan. In de ogen van de islamiet is vredelievendheid dus een teken van zwakte.

Er zit trouwens nog wel een addertje onder het gras: de voorwaarden om niet aangevallen te worden omvatten ook het afzien van geweld jegens andere niet-moslims ("hun eigen volk"). Ik vermoed dat daarom volledige ontwapening van ze zal zijn geëist, want wat moeten ze met wapens als ze tegen niemand mogen vechten?

Dit was voor de buurlanden van de moslimstaten natuurlijk te veel gevraagd, en daarom heeft vers 90 niet gewerkt als een mechanisme om de uitdijende moslimstaat te beteugelen. Alleen militaire tegenstand van formaat maakte verschil. Dát werd begrepen als een bewijs van macht, en in het verlengde daarvan, als een signaal dat Allah wilde dat het daar zou stoppen.

Hieruit kunnen lessen worden getrokken voor wanneer men zich afvraagt hoe de expansie van een moslimstaat moet worden beteugeld: niet met vredesbesprekingen dus, maar met strijd. Dat is wat Allah behaagt.